Dankzij artificiële intelligentie kan sinds kort iedereen gratis of voor weinig geld verbluffende creaties maken. Systemen als DALL-E 2 van OpenAI, Imagen van Google, Midjourney of Stable Diffusion gebruiken enorme hoeveelheden beelden om op basis van tekstjes van de gebruiker nieuwe beelden, foto's en video's te produceren. Pas nog gooide de chipmaker Nvidia, gespecialiseerd in graphics en beeldvorming, zich mee in die strijd. De intrede van zo'n belangrijke speler is veelbetekenend, andere technologiereuzen volgen wellicht.

Als kunstenaar en als onderzoeker en lesgever bij KASK & Conservatorium (HOGENT — Howest) volgt Jerry Galle het fenomeen van de generatieve kunst op de voet . 'Generatieve of computerkunst dringt almaar meer door in de kunstwereld en in onderzoek. In de opleiding mediakunst aan de School of Arts zien we het studentenaantal jaarlijks toenemen', zegt hij.

Kunstenaars nemen veelal een kritische houding aan tegenover technologie. 'Veel technologie komt voort uit militair onderzoek, denk aan drones. Ook speelt het ultracommerciële Silicon Valley een grote rol in de ontwikkeling van innovatieve technologie', zegt Galle.

Toch laten sommige kunstenaars zich inspireren door vrij nieuwe gedachtestromingen zoals het posthumanisme. 'Daarbij wordt de mens niet meer als het centrum van alles beschouwd, maar eerder als een onderdeel van vele vormen van intelligenties, zoals dierlijke, abiotische en biologische intelligenties. AI wordt als een van die niet-menselijke intelligenties gezien.'

Gecombineerd met andere technologieën zoals virtual en augmented reality of robotica ontstaan interessante mogelijkheden. Sensors en het internet of things doorbreken het louter virtuele karakter van die kunstvorm.

Toch denkt Galle dat de status van generatieve kunst op de kunstmarkt nog altijd minimaal is. 'Nog altijd moet je vooral over de vijftig zijn, man en blank, om aan de top te staan. De Duitse kunstenares Hito Steyerl is de uitzondering.'

Door de nieuwe tools kunnen nieuwe kunstenaars opstaan. 'Ik ben zeker voor democratisering van kunst. Wel vergen de meeste vormen van generatieve kunst een behoorlijke brok zelfstudie en research om tot waardevolle, originele resultaten te komen. Zelfs met toegankelijke platformen zoals Dall-E bestaat er een leercurve om verder te komen dan louter voorgekauwde beelden.'

'Bovendien worden die algoritmes pas echt interessant als je ze zelf traint en zelf de bronbeelden kiest. Dat AI-trainen is nog niet erg toegankelijk, hoewel daar snel verandering in komt.'

Lees het volledige artikel op tijd.be