De afstudeerrichting instrumentenbouw richt zich op de geschiedenis en de structuur van muziekinstrumenten, dit ten behoeve van de bouw, de reconstructie en het behoud van deze fascinerende objecten. De studie concentreert zich vooral op het bestuderen en (re)construeren van historische instrumenten, en onderzoekt de akoestische mogelijkheden van deze ‘klankwerktuigen’. Ze doet dit bovendien in het belang van de uitvoeringspraktijk van oude, maar evengoed van nieuwe muziek. Als student instrumentenbouw analyseer je, voor je onderzoek en bouwactiviteiten, grondig de historische bronnen en traktaten, de iconografie en de vakliteratuur. Natuurlijk bestudeer en documenteer je ook instrumenten die bewaard worden in particuliere en openbare collecties. Daarbij gebruik je zowel de traditionele methodes (opmetingen, plantekenen, fotografie) als de nieuwste technologieën, zoals Röntgen- en CT-scans, optische 3D-scanning en digitale endoscopie. Uiteindelijk worden al deze gegevens gebruikt voor de bouw van jouw reconstructie.

De afstudeerrichting instrumentenbouw aan KASK & Conservatorium is in Europa een van de weinige opleidingen in dit vakgebied op hogeschoolniveau. Het volledige studietraject beslaat vijf jaar: drie bachelorjaren en twee masterjaren. In de eerste twee bachelorjaren leer je het gebruik van handgereedschap en de verschillende bouwtechnieken, door zowel proefstukken als relatief eenvoudige muziekinstrumenten te bouwen uit diverse disciplines, zoals hakkebord, barokgitaar, dansmeesterviool of cister. Vanaf het derde jaar kun je je dan specialiseren in historische strijk-, tokkel-, houtblaas- of klavierinstrumenten. Daarnaast vormen theorievakken als kunst- en muziekgeschiedenis, instrumentenleer, technisch tekenen, materialenleer, chemie en akoestiek een gelijkwaardige component binnen het lesprogramma. In de masterjaren kies je een eigen onderzoeksthema, waaraan dan twee volle jaren in projectmatige vorm wordt gewerkt. Uit dit project komen meerdere muziekinstrumenten voort, gebaseerd op het gekozen thema. Tevens komt de experimentele instrumentenbouw aan bod, evenals een initiatie in de conservatie en restauratie van instrumenten. Musiceren is belangrijk in het gehele curriculum. Je leert vanaf het begin muziekinstrumenten bespelen en de instrumenten die je zelf hebt gebouwd worden tijdens het academiejaar ook getest, gewikt en gewogen door conservatoriumstudenten. Tijdens de eindexamens worden je instrumenten beoordeeld door professionele, gerenommeerde musici en gevestigde bouwers.

De opleiding legt een basis voor een breed scala aan functies en beroepen. De veelgelaagdheid en het interdisciplinaire karakter van het veld van de instrumentenbouw impliceren immers een uitgebreid en divers vakkenpakket. Afgestudeerden aan onze richting hebben hun plaats gevonden in bestaande instrumentenbouwateliers of zijn hun eigen atelier gestart. Je zal een veelheid aan praktische, organisatorische, communicatieve en reflectieve competenties verwerven waarmee je terecht kan in diverse culturele en wetenschappelijke instellingen. Sommige van onze alumni werken nu als conservator bij instrumentencollecties van musea, anderen werden onderzoeker of lesgever. De afstudeerrichting instrumentenbouw onderhoudt nauwe contacten met musea en organisaties in het vakgebied zoals het Muziekinstrumentenmuseum (MIM) te Brussel, het museum Vleeshuis / Klank van de Stad te Antwerpen, de Alamire Foundation te Leuven en andere onderzoeksentiteiten in binnen- en buitenland. Binnen de opleiding zijn tevens onderzoekers actief in het kader van onderzoeksprojecten en doctoraten in de instrumentenbouw.

Een grote portie doorzettingsvermogen, gevoel voor precisie, een passie voor muziek en instrumenten en een bepaalde mate van handvaardigheid zijn cruciaal om je eigen parcours binnen de opleiding af te leggen. Een specifieke vooropleiding (bijvoorbeeld in houtbewerking) wordt niet van kandidaten verwacht. Onze ateliers bevinden zich midden in het oude centrum van Gent, vlak bij het Conservatorium.