Uit onderzoek en gesprekken met studenten blijkt dat transpersonen vaak worden geconfronteerd met onbegrip, discriminatie, en diverse vormen van psychisch, fysiek en materieel geweld. Bovendien worden velen vaak geconfronteerd met onbedoeld transfoob gedrag of taalgebruik, aangezien de grote diversiteit van genderidentiteit en genderexpressie nog grotendeels onbekend of zelfs taboe zijn in de maatschappij.

KASK & Conservatorium wenst komaf te maken met deze vormen van discriminatie zodat iedereen ongeacht diens genderidentiteit zich thuis kan voelen op de school en bijdragen aan een veilige en zorgzame leer- en werkomgeving voor iedereen.

Die/hun, zij/haar, hij/zijn,… 
Je vraagt je misschien af waarom sommige personen voornaamwoorden in de e-mailhandtekening plaatsen?
Door voornaamwoorden in een handtekening op te nemen, geven we helder aan hoe we wensen aangesproken te worden in digitale communicatie en daaropvolgende ontmoetingen.

Waarom we dit doen, kan verschillende redenen hebben.

Voornaamwoorden scheppen duidelijkheid over onze genderidentiteit, maar we kunnen er ook het bewustzijn rond genderidentiteit mee vergroten. Door deze te expliciteren, normaliseren we dit gebruik en maken we het comfortabeler als iedereen, inclusief trans of non-binaire personen, dit doet.

Er zijn ook andere redenen om dit te doen, bijvoorbeeld in het geval we een genderneutrale naam hebben en misverstanden willen vermijden.

Op deze pagina van Cavaria staat het helder toegelicht.

Want gender is een spectrum en aansprekingen zijn niet altijd evident.

www.lumi.be – is de vroegere ‘holebifoon’ en is ondertussen uitgegroeid tot een toegankelijk informatieplatform voor LGBTI+ personen, hun omgeving en gezondheidsprofessionals.

www.transgenderinfo.be – is hét referentiecentrum voor alles wat te maken heeft met trans en non-binariteit. Hun website is voornamelijk handig voor praktische en onderzoeksgerelateerde zaken.

https://www.cavaria.be/woordenlijst – çavaria heeft een zeer uitgebreide woordenlijst, die elk jaar ge-updatet wordt omtrent alles LGBTI+ gerelateerd.

https://gendervonk.be/ – een pagina vanuit het transgender infopunt, dat informatie op een meer toegankelijke manier vertaalt. Hier vind je ook veel getuigenissen, beelden en informatiefilmpjes.

Informatiebrochure over alles wat je altijd wilde weten over transpersonen

Beste Reizigers is een documentaire over genderdiversiteit naar aanleiding van de Nederlandse treinmaatschappij om genderinclusief taalgebruik te implementeren.

LEZINGEN MET KUNSTENAARS DIE ROND GENDER WERKEN

In 2021 vonden er twee lezingen plaats van kunstenaars die rond gender werken, georganiseerd en gefaciliteerd door studenten.

• Fleur Pierets, herbekijk de lezing hier
• Stef Van Looveren

In 2022 worden er terug twee lezingen gepland. Zodra deze gekend zijn, worden deze ook hier aangekondigd.

MIDDAGLEZINGEN UGENT

UGent organiseert maandelijks middaglezingen rond diversiteit/gender/inclusie. Regelmatig komt de transthematiek aan bod. Ook studenten en personeelsleden van KASK & Conservatorium kunnen gratis aansluiten. Inschrijven kan via www.ugent.be/middaglezingen

Herbekijk de lezing van Professor Joz Motmans (coördinator van het Vlaamse Transgender Infopunt en gastprofessor genderstudies aan de UGent) die wegwijs geeft in de term transpersonen, die ons een helder beeld geeft over een genderinclusieve leeromgeving en werkvloer, over gendersensitief communiceren, een gepaste coming out etiquette,…

MEER LEZEN?

De Kunstenbibliotheek stelde een leeslijst op specifiek rond de thematiek LGBTQ+.

KASK & Conservatorium wil een zorgzame leer- en werkomgeving voor studenten en medewerkers. Veiligheid en wederzijds respect zijn basisvoorwaarden in een omgeving waar studenten uitgedaagd worden om hun artistieke visie en persoonlijkheid te ontwikkelen. KASK & Conservatorium wenst komaf te maken met discriminatie en pesterijen.

Als je in aanraking komt met grensoverschrijdend gedrag of discriminatie, kan je terecht bij de ombudspersonen:
Bert Lesaffer / bert.lesaffer@HOGENT.be / 0473 97 79 39
Véronique Govaert / veronique.govaert@HOGENT.be / 0474 66 35 01

JE VOORNAAM WIJZIGEN

De administratieve procedure om je voornaam te wijzigen binnen KASK & Conservatorium, is sterk vereenvoudigd. Door één mailtje te sturen naar de trajectbegeleider kan deze wijziging doorgevoerd worden. Zowel bij inschrijving als nadien kan een student of personeelslid de roepnaam nog opgeven of wijzigen. De roepnaam verschijnt op chamilo, de puntenlijsten, de aanwezigheidslijsten, het mailadres,…

Op officiële documenten zoals het diploma blijft de officiële naam staan.

BIJZONDER STATUUT VOOR STUDENTEN

Doorloop je een transitie tijdens je studieloopbaan? Ondervind je moeilijkheden om lessen bij te wonen of deel te nemen aan examens? Dan kan je omwille van de langdurige medische behandeling en/of psychotherapeutische begeleiding, een bijzonder statuut op basis van uitzonderlijke sociale of individuele omstandigheden aanvragen. Voor meer informatie kan je bij je studie-en trajectbegeleider terecht.

GENDERNEUTRALE TOILETTEN

KASK & Conservatorium ijvert voor genderneutrale toiletten bij elke toekomstige verbouwing en renovatie. Er wordt gekeken naar de noden van de doelgroep en afgetoetst met de regelgeving van de arbeidswetgeving en de privacy.

Voor de toiletten tegenover het studentenrestaurant start op dit moment een aannemer voor de verbouwing van een genderneutraal sanitair blok. Het ontwerp is rond. Dit toilet zal eruit zien als een soort open inkomzone met handwasmogelijkheden waarrond 10 afgesloten hokjes met toiletpotten voorzien worden. De school voorziet in dat blok ook geen urinoirs meer.

Je vindt alvast een genderneutrale toilet in de Kunstenbibliotheek. Ook in diverse gebouwen zijn er toiletten zonder aanduiding zoals het toilet aan dramastudio 2, de toiletten in gebouw Paddenhoek.

Ook wenst KASK & Conservatorium in officiële documenten en reglementen aandacht te hebben voor genderneutrale taal. Zo werd het huishoudelijk reglement van de Raad van de School of Arts genderneutraal gemaakt. Ook andere officiële documenten worden gescreend.

De taal weerspiegelt de ziel, de woorden die we gebruiken geven vorm aan onze sociale werkelijkheid. Ze beïnvloeden de waarneming, laten personen toe in een groep, of sluiten ze uit. KASK & Conservatorium wil dat iedereen zich thuisvoelt op school, daarom stimuleren we genderbewust en genderinclusief taalgebruik.

Inclusieve of genderbewuste taal gebruiken is niet moeilijk. Het is eerder een kwestie van gewoonte. Graag helpen we je op weg.

Enkele tips tot genderinclusief schrijven:
– Gebruik geen specifieke genderidentiteiten, maar genderneutrale termen:
Bv. ‘Beste dames en heren!’ -> ‘Beste collega’s!’
‘Dag jongens, dag meisjes!’ -> ‘Dag studenten!’
– Gebruik meervoudsvormen indien het kan:
Bv. ‘De student moet zijn werk op het einde van het academiejaar voorleggen.’ -> ‘Studenten leggen op het einde van het academiejaar hun werk voor.’
– Spreek de lezer (jij/je/u) of de doelgroep rechtstreeks aan:
Bv. ‘Van de docent wordt verwacht dat hij/zij/die zichzelf bijschoolt.’ -> ‘Als docent wordt van je verwacht dat je jezelf bijschoolt.’
– Gebruik een lidwoord in plaats van een bezittelijk voornaamwoord:
Bv. ‘De student wordt op zijn werk beoordeeld’ -> ‘Studenten worden op het geleverde werk beoordeeld’
– Gebruik de passieve zin:
Bv. ‘De docent meldt zijn lesverplaatsingen telkens aan de vakgroepvoorzitter.’-> ‘De lesverplaatsingen moeten telkens gemeld worden aan de vakgroepvoorzitter.’

Met respect schrijven door:
– Gebruik trans of intersekse niet als zelfstandige naamwoorden, maar als adjectieven (interseksueel en/of transseksueel zijn niet bruikbaar):
Bv.  ‘Een transgender’ -> ‘Een trans persoon’
‘Een interseksueel’ -> ‘Een intersekse persoon’
– Omarm de volledige diversiteit aan genderidentiteiten. Herleid LGBTQ+ mensen niet enkel tot homoseksuele personen en herleid trans personen niet enkel tot binaire trans personen.
Bv. De gay pride wordt gewoon de pride.

Enkele specifieke tips:
– Bij het opstellen van formulieren, enquêtes, vragenlijsten of andere documenten, vraag je jezelf best af of het relevant is om naar gender te vragen. Voor sommige vormen van onderzoek en gelijke kansenbeleid kan gender relevante info zijn. In dat geval, is het raadzaam steeds een derde optie te voorzien.
– In reglementen kan je het woord ‘student’ gebruiken als neutrale optie. In het begrippenkader kan je dan omschrijven wat we onder deze term precies verstaan en op het brede spectrum van genderidentiteit duiden.
– In het bijzonder voor personen die stages begeleiden: bij stages in het onderwijs wordt wie stage loopt vaak aangesproken met Mevrouw of Mijnheer. Deze genderspecifieke identiteit kan voor de persoon in kwestie ongemakkelijk aanvoelen. Als het voor degene die stage loopt veilig voelt, kan je, als stagementor, het gesprek over genderidentiteit openen in de stageschool. Wie weet ben jij wel de katalysator voor de creatie van een meer genderinclusieve school

Het gebruik van voornaamwoorden:
– Werk met de meest courante voornaamwoorden ‘die/hen/hun’, ‘hij/hem/zijn’ en ‘zij/haar/haar’. Bij het gebruik van de voornaamwoorden ‘die/hen/hun’, kan je in plaats van ‘hun’ ook ‘diens’ gebruiken. Het waarom om voornaamwoorden te gebruiken?
– Als een persoon verschillende voornaamwoorden aangeeft, mag je kiezen waarmee je de persoon aanspreekt.

Is het woord student niet mannelijk? Wanneer is een woord genderinclusief?
In onze taal is de mannelijke vorm nog steeds de norm. Daardoor hebben neutrale woorden nog al te vaak een mannelijke bijklank.
Om een leidraad mee te geven, suggereren we volgend stappenplan:
1. Kies bij voorkeur een neutrale vorm. Bv. leerkracht in plaats van lerares
2. Indien er geen neutrale vorm bestaat, kies dan de mannelijk ongemarkeerde vorm. Bv. student
3. Indien er geen ongemarkeerde vorm bestaat, kies dan de gemarkeerde vorm met toevoeging m/v/x. Bv. vroedvrouw m/v/x

Gender is diep geworteld in ons taalgebruik.
Schreef je jouw tekst zo genderinclusief mogelijk? Elimineerde je alle ‘man(nelijk)e’ of ‘vrouw(elijk)e’ verwijzingen? Toch kan een tekst gegenderd blijven.  Woorden zoals technisch, zorgend,… zijn niet vrij van stereotypen.
Bv. Als je de ‘thuiswerkende ouder’ leest, denk je dan aan een thuiswerkende moeder of vader?
Bv. Denk je bij het lezen van de nationale ploeg, aan de Rode Duivels of aan de Red Flames?

Oei, foutje gemaakt?
Gebruik je zelf per ongeluk misgenderde taal en merk je dat de ander zich hier ongemakkelijk bij voelt, zeg sorry en zet je gesprek verder.
Als iemand onrespectvol taalgebruik hanteert, reageer. Als de persoon direct aanspreken ongemakkelijk aanvoelt, zijn er nog andere niet-directe mogelijkheden om te reageren:
– afleiden (zodat het onrespectvol taalgebruik stopt);
– achteraf reageren;
– signaleren bij de ombudspersoon, vertrouwenspersoon, Unia,…
Meer weten over hoe je een actieve omstaander kan worden? Lees meer over de bystandertraingen van Alan David Berkowitz.

De schrijftips van Transgender infopunt lees je hier na.
Meer lezen over genderinclusief taalgebruik? Lees hier de uitgebreide pagina van UAntwerpen.
​​​​

VLAG IN HET KADER VAN DE INTERNATIONALE DAG TEGEN HOLEBI- EN TRANSFOBIE

Op 17 mei zal een regenboogvlag uitgehangen worden op campus Bijloke en de campus Grote Sikkel naar aanleiding van de internationale Dag Tegen Holebi- en Transfobie.

GA DE DIALOOG AAN

KASK & Conservatorium wil een zorgzame leer- en werkomgeving voor studenten en medewerkers. Veiligheid en wederzijds respect zijn basisvoorwaarden in een omgeving waar studenten uitgedaagd worden om hun artistieke visie en persoonlijkheid te ontwikkelen. Heel wat cruciale onderdelen van kunstonderwijs zijn enkel mogelijk als er een algemene cultuur van vertrouwen, veiligheid en zorg heerst.

Voelt er iets onveilig in je schoolcontext? Ging iemand over je grenzen of heb je juist het gevoel dat je zelf te ver bent gegaan? Is er een conflict? Door de dialoog aan te gaan geven we elkaar de kans om te reflecteren, elkaars standpunt te verkennen en om na te denken over andere omgangsvormen. Wanneer een rechtstreeks gesprek geen optie (meer) is omdat je je niet veilig voelt en/of de feiten te ernstig zijn en/of iets anders dat belet, kan een gesprek met een medewerker of medestudent die je vertrouwt deugd doen en je helpen de zaken helder te zien. Er zijn echter ook bevoegde instanties waar je op elk moment bij terecht kan.

KADERTEKST

De school schreef het afgelopen jaar een kader uit over grensoverschrijdend gedrag: wat is het, wat doe je ermee en bij wie kan je terecht? Het kader is bekrachtigd door de raad van de school of arts en het bestuurscollege.

Hier kan je de volledige tekst lezen.

WAT IS GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG?

Gedrag wordt als grensoverschrijdend beschouwd als het een persoonlijke grens overschrijdt en de persoonlijke integriteit aantast. Jouw subjectieve beleving is de onderliggende maatstaf: enkel jijzelf kan oordelen of bepaalde gedragingen ongewenst of grensoverschrijdend zijn.

Onder grensoverschrijdend gedrag vallen onder andere pesterijen, ongewenst seksueel gedrag, geweld, seksisme, racisme, discriminatie en stalking.

WAT ALS JE GECONFRONTEERD WORDT MET GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG?

Alle studenten en personeelsleden dragen bij aan de cultuur van zorg op deze school. Ervaar je grensoverschrijdend gedrag, moedigen wij je aan om deze ervaring kenbaar te maken in een context die goed voelt. Beter een gesprek te veel dan een gesprek te weinig. Ben je getuige van een benarde situatie of denk je dat je zelf over de grenzen van een ander bent gegaan, raden we aan om het gesprek aan te gaan, hoe ongemakkelijk het misschien ook aanvoelt.

BIJ WIE KAN JE TERECHT?

Binnen KASK & Conservatorium kan je terecht bij de vertrouwenspersonen studenten.

Binnen HOGENT is er:

• De dienst Studentenvoorzieningen: Overwale 42 / 09 243 37 38 / zorg@hogent.be
• De vertrouwenspersoon voor grensoverschrijdend gedrag tussen personeelsleden:
  Mirjam Vermeulen: mirjam.vermeulen@hogent.be / 0474 46 09 40
• De vertrouwenspersonen studenten van HOGENT
  Stephanie@hogent.be – 0475 70 11 83
  Poei@hogent.be 0475 70 11 82

Buiten de Hogeschool zijn er verschillende initiatieven die je kan aanspreken;

Engagement

Twee psychologen van de Genderkamer

Slachtoffers van seksueel geweld, zoals verkrachting of aanranding, kunnen dag en nacht terecht in het Zorgcentrum na Seksueel Geweld (ZSG) van het UZ Gent.

Daarnaast heb je nog verschillende andere laagdrempelige initiatieven die onderaan terug te vinden zijn.

EEN GESPREK MET ZORG VOOR DE MELDER

Als je je richt naar de vertrouwenspersoon studenten voor een gesprek, dan

• bepaal jij wat er gebeurt met de melding
• heeft de vertrouwenspersoon beroepsgeheim
• mag je, indien je dit wenst, iemand meenemen (bijvoorbeeld een medestudent, een getuige of een collega)
• is de vertrouwenspersoon studenten een neutrale en onafhankelijke partij

Ook als getuige of vertrouwenspersoon binnen/buiten de organisatie kan je een melding doen. Welke stappen er daarna mogelijk zijn, wordt samen met de getuige of vertrouwenspersoon bekeken.

ANDERE ONDERSTEUNENDE INITIATIEVEN

TEJO biedt in Vlaanderen laagdrempelige, therapeutische hulpverlening aan jongeren tussen 10 en 20 jaar (ook na 20 jaar ben je echter welkom).

Start to talk is een project dat zich richt op mentaal welzijn bij studenten.

WAT WAT is er voor alle jongeren die het even niet meer weten. Op zowel spannende als moeilijke momenten.