05.02.22 – 03.04.22, 12:00, Lichen Curatorial Prize: Three Tropes for Entropy

Met het werk van mountaincutters (FR), Angyvir Padilla (VZ) en Daniel Steegmann Mangrané (ES), verdiept Three Tropes for Entropy zich in drie verschillende artistieke praktijken door hun unieke benaderingen van begrippen als flux, energie en transformatie te doorgronden.

Laila Melchior en Koi Persyn – laureaten van de tweede editie van de Lichen Curatorial Prize en alumni curatorial studies – presenteren een transformatieve tentoonstelling die drie artistieke praktijken en methodologieën verbindt met de unieke setting van de voormalige steenkoolmijn van Winterslag. Deze site, die ongeveer een eeuw lang een industrieel complex voor de exploitatie van steenkool heeft gehuisvest, belichaamt de capaciteit om energiebronnen op te wekken en te verwerken, niet alleen door zijn geschiedenis maar ook door zijn recente transformatie tot een creatieve hub.

‘Troop’ en ‘entropie’ wortelen in hetzelfde Oudgriekse woord τροπή, en evoceren het idee van wending en transmutatie. Tropen zijn literaire motieven die gebruik maken van figuratieve vormen van taal om de tastbaarheid van betekenis te verbreden en associatieve percepties te stimuleren. Entropie is een term die in de huidige tijd aan belang heeft gewonnen. Het is een wetenschappelijk begrip dat voortkomt uit de thermodynamica en duidt op een proces van transmissie binnen een gesloten circuit.

Parallel met en geïnspireerd door deze poëtische noties en wetenschappelijke ervaringen van transformatie, zal de tentoonstelling tijdens de duratie veranderen en uitbreiden. Three Tropes for Entropy opent met gesloten clusters die focussen op elke praktijk en zal evolueren naar een meer vermengde verspreiding van partikels. Deze transformatie wordt gemarkeerd door drie geactiveerde momenten, of hoofdstukken – door het curatorenduo aangeduid als de ‘tropen’ van de tentoonstelling.

De kunstenaars

mountaincutters (FR, °1990) is een hybride identiteit, levend en werkend in Brussel. Hun duo-praktijk bestaat voornamelijk uit site-specifieke sculpturen die een dialoog aangaan met de ruimte waarin ze worden tentoongesteld. Aan de hand van poëtische teksten en analoge foto’s vinden mountaincutters vaak historische en/of materiële aanknopingspunten die de basis vormen van hun sculpturale installaties. Deze constellaties van glazen, keramische, koperen en metalen objecten zijn in voortdurende flux en vormen een gesloten circuit tussen de verschillende entiteiten. De in-situ werken balanceren op de drempel van inactief en dynamisch, aanwezig en onzichtbaar, ruw en verfijnd. Als een echo van deze verwarde identiteit voegen de installaties een esthetische onzekerheid toe, waarbij de voorkeur wordt gegeven aan vergankelijke situaties en onafgewerkte vormen voor schijnbaar toevallige composities. mountaincutters verenigt fenomenen die als onverenigbaar worden beschouwd in één coherent volume, waardoor de grenzen van het sculpturale in conflict worden gebracht.

Angyvir Padilla (VZ, °1987) woont en werkt in Brussel. In haar praktijk nodigt ze de toeschouwer uit om de plaatsen waar we wonen van naderbij te bekijken door te onderzoeken hoe we herinneringen belichamen. Padilla stelt dat de sporen van ons verleden doorsijpelen in een aanwezig heden. Haar immersieve installaties distilleren het concept van ‘thuis’ als een intieme, afgezonderde plaats en relateren dit begrip aan mens en natuur. Padilla’s praktijk verkent de discrepanties en intervallen tussen identiteit, materiaal en ruimte. Haar werk draait om het gevoel van anders-zijn dat men ontmoet zodra de aanwezigheid een dialoog aangaat. Angyvir Padilla werkt vaak met het presenteren van objecten en het verwerken van materialen in relatie tot de ruimtelijke omgeving om zo een emotionele band met de toeschouwer aan te gaan.

Daniel Steegmann Mangrané (ES, °1977) woont en werkt in Rio de Janeiro. Zijn onderzoek bestaat uit subtiele maar ruwe experimenten die de relatie tussen taal en de wereld in vraag stellen. Hoewel voornamelijk conceptueel, spreken zijn installaties tot de verbeelding van de toeschouwer en vertonen ze een sterke bezorgdheid over het bestaan van alles wat we zien, maar vooral over alles wat we niet zien. Mangrané’s werk zoekt vaak de grens op tussen natuur en kunstmatigheid. Lijnen, cirkels en ruitjes worden getekend, uitgesneden en geprojecteerd op bladeren; de delicate symmetrie van takken wordt in tweeën gesplitst. Deze precieze ingrepen hebben een sterke aantrekkingskracht: een moment van onzekerheid tussen wat kunstmatig is en wat natuurlijk. In elk van de ingewikkelde composities van Steegmann Mangrané ervaren we dat het organische en het geometrische, het vitale en het abstracte elkaar niet uitsluiten, maar elkaar juist definiëren.

De curatoren

Laila Melchior is een onafhankelijke curator en onderzoeker op het gebied van hedendaagse kunst en audiovisuele esthetiek. Ze behaalde een master in Communicatie en Cultuur aan de UFRJ (BR) en een postgraduaat Curatorial Studies aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (KASK). Laila Melchior werkt aan projecten die een affiniteit met kunst, film en theorie hebben en zoekt  manieren om perspectieven van het Zuiden hierin te integreren. Als curator werkt ze samen met kunstinstellingen en publiceert en presenteert ze academisch werk. Vroeger was ze assistent-professor aan de bachelor Cinema & Digitale media aan het IESB (BR). Enkele van haar recente projecten zijn de tentoonstellingen: Trojan Horse Behind Glass; Time, Times. Half a Time; en The Ghost Library. Ze is medeoprichter en deel van het curatorisch bestuur van Aventuras do Pensamento, een serie ontmoetingen tussen kinderen en enkele van de grootse Braziliaanse denkers, wetenschappers en kunstenaars die sinds 2016 prangende kwesties in de politiek, innovatie en het creatieve landschap van Brazilië aankaarten. Hiernaast ontwikkelt en coördineert Laila Melchior het Young Curators Programme voor het Belgisch Paviljoen in Venetië.

Koi Persyn is curator en beeldend kunstenaar, momenteel woont en werkt hij in Brussel. Hij behaalde een master in Vrije Beeldende Kunsten aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (KASK), waar hij nadien ook zijn postgraduaat in Curatorial Studies afrondde. Tijdens zijn studies was hij oprichter en co-curator van STOCK, een driejarig durend residentieprogramma in Het Paviljoen, Gent. In zijn artistieke en curatorische praktijk onderzoekt hij begrippen als auteurschap en collectiviteit, waarbij hij experimenteert met tentoonstellingsformats op onconventionele locaties. Zijn curatorische projecten focussen zich op procesmatige, experimentele en interdisciplinaire praktijken via openlucht, collaboratieve en site gebonden tentoonstellingen en residentieprogramma’s. Koi Persyn nam deel aan het uitwisselingsprogramma van BIDAI College of Arts in Kanazawa (JP) en werkte in het kader van het Young Curators Program als mediator voor het Belgische Paviljoen op de 58ste Biënnale van Venetië. Momenteel co-cureert Koi Persyn een openluchttentoonstelling in het Citadelpark van Gent als deel van zijn activiteiten bij de Young Friends of S.M.A.K.

Over de prijs

Lichen is een prijs voor opkomende curatoren, in het leven geroepen door CIAP platform voor hedendaagse kunst en het departement Curatorial Studies van KASK School of Arts om curatorieel experiment in België aan te moedigen en te ondersteunen. Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap, de Stad Genk, en de CIAP-leden.