02.12.21, 20:00, Sammy Baloji

Sammy Baloji werkt als beeldend kunstenaar vooral met fotografie, maar daarnaast maakt hij videowerken en installaties. In zijn fotografisch werk verkent Baloji de nagedachtenis en de geschiedenis van de Democratische Republiek Congo. Zijn werk is een permanent onderzoek naar het culturele, architecturale en industriële erfgoed van de regio Katanga, vaak in relatie tot de Belgische kolonisatie. Baloji plaatst fotografische realiteiten naast elkaar; heden en verleden, realiteit en ideaal, om culturele en historische spanningen aan het licht te brengen. Architectuur en het menselijk lichaam dragen sporen van de sociale geschiedenis, het zijn plaatsen van herinnering en getuigen van machtsoperaties. Zijn werk onderzoekt hoe identiteiten worden gevormd, hervormd, gemanipuleerd en opnieuw uitgevonden. 

België verrijkte zich door de koperontginning in Congo en gebruikte koper om munitie te produceren. In UNTITLED (2015 / 2021), brengt de kunstenaar deze zaken samen in een installatie die bestaat uit koperen patroonhulzen die na de Wereldoorlogen in België gebruikt werden in woonkamers en cafés als asbakken of bloempotten. In de installatie worden de hulzen gepresenteerd met de ‘oer-Vlaamse’ sanseveria, een plant die eveneens uit Congo blijkt meegenomen te zijn. 

Tijdens de afgelopen editie van Beaufort zette Sammy Baloji dit onderzoek verder: het vertrekpunt hier was het munitiedepot dat onder de zandbank ‘de paardenmarkt’ ligt. Naar analogie met de granaten die onder water werden gedumpt en een ecologische bedreiging vormen, zonk ook onze herinnering aan de rol van de Democratische Republiek Congo tijdens beide wereldoorlogen naar de krochten van het Belgisch geheugen. Verschillende Congolese soldaten vochten aan Belgische zijde mee. In zijn installatie ‘… and to those North Sea waves whispering sunken stories’ krijgen deze vergeten stemmen opnieuw hun stem terug. Het werk weergalmt ook de onderdrukking door de koloniale politiemacht Force Publique en de inzet van slavenarbeid voor de ontginning van grondstoffen in Congo ten dienste van Belgische oorlogsvoering.

Sammy Baloji had solotentoonstellingen in: Lund Konsthall en Aarhus Kunsthal (2020); Congo, Fragments d’une histoire, Le Point du Jour, Cherbourg (2019); A Blueprint for Toads and Snakes, Framer Framed, Amsterdam (2018); Urban Now: City Life in Congo, Sammy Baloji en Filip de Boeck, The Power Plant, Toronto en WIELS, Brussel (2016- 2017). Zijn werk was onder meer te zien in groepstentoonstellingen zoals de Fotofest Biënnale 2020, Houston; het Palais de Tokyo, Parijs (2020); de Architectuurbiënnale van Chicago 2019; de 22e Biënnale van Sydney (2020); documenta 14 in Kassel/Athene (2017); het Garage Museum voor Hedendaagse Kunst, Moskou (2017); het Smithsonian National Museum of African Art, Washington DC (2017), de Lyon Biennale in 2015 en de Biënnale van Venetië (2015). Sammy Baloji is Chevalier des Arts et des Lettres, en hij ontving talrijke prijzen. In 2019-2020 verbleef hij in de Académie de France-Villa Medicis in Rome. In 2008 was Sammy Baloji medeoprichter van de Biënnale van Lubumbashi.

Wanneer er meer dan 50 aanwezigen zijn in het auditorium, zal je Covid-safe ticket gecontroleerd worden.