nlen

Sinds het begin van de twintigste eeuw is landschap in Europa een aandachtspunt geworden bij de planning van de ruimte. De afgelopen jaren kwam de landschapszorg ook in Vlaanderen in een stroomversnelling terecht. Naast een aantal wetgevende initiatieven zijn ook een aantal wetenschappelijk onderbouwde documenten ontwikkeld om landschap te integreren in de ruimtelijke planning. Ze moeten ondersteuning bieden voor een professioneel en gefundeerd oordeel over het landschap in al haar aspecten. Uiteenlopende beleidsdomeinen integreren elk vanuit hun specifieke discipline het landschap in de ruimtelijke planning. Landschap lijkt meer en meer te worden gebruikt als een soort van gemeenschappelijk argument dat moet verantwoorden dat de aangereikte plan- of ontwerpoplossing de goede is. Desondanks wordt in Vlaanderen een beperkte doorwerking van landschapszorg in de ruimtelijke planning vastgesteld. 

Het onderzoek gaat er van uit dat het ruimtelijk ontwerp binnen de ruimtelijke planning een specifieke plaats inneemt. De ontwerper is vaak bij uitstek diegene die het dichtst staat bij de uitvoering van een plan. In feite zijn zij vaak diegenen die op het einde van de (plannings)rit bepalen of de zorg voor het landschap daadwerkelijk wordt weerspiegeld in de inrichting van de ruimte. Hun deskundigheid en praktijkervaring kan een belangrijke informatie- en/of inspiratiebron vormen voor de doorwerking van landschapszorg in de ruimtelijke planning en als model dienen voor een zogenaamde ‘landschappelijke aanpak’. In een eerste luik van het onderzoek wordt landschapsarchitectuur gesitueerd binnen het werkveld van de ruimtelijke planning, maar ook ten opzichte van andere beleidsdomeinen. In het tweede luik van het onderzoek ligt de nadruk op de manier waarop ontwerpers (en hun bureaus, administraties, ...) algemene ruimtelijke visies (meestal opgesteld door planologen en stedenbouwkundigen) vertalen in concrete ontwerpen. Aandachtspunt is de manier waarop landschap wordt geïntegreerd in het ruimtelijk ontwerp. Beide onderzoeksluiken gaan uit van de deskundigheid en ervaring van beleidsmakers en/of praktiserende ontwerpers door middel van half-gestructureerde diepte-interviews. 

Bij de selectie van de te onderzoeken projecten in het tweede luik wordt uitgegaan van de onderzoeksresultaten en de criteria uit het eerste luik van het onderzoek. De resultaten uit de diepte-interviews worden verwerkt aan de hand van een softwarepakket voor kwalitatieve data-analyse. Dit moet resulteren in een toetsingskader voor de integratie van landschap in het ruimtelijk ontwerp, dat wordt teruggekoppeld naar experts uit het werkveld en academici. Op basis hiervan worden tenslotte aanbevelingen en conclusies geformuleerd met betrekking tot de integratie van landschap in ruimtelijk ontwerp in Vlaanderen.

Een onderzoek naar de integratie van landschap in ruimtelijk ontwerp in Vlaanderen is een onderzoeksproject van het onderzoekscentrum Futures through Design.

Een onderzoek naar de integratie van landschap in ruimtelijk ontwerp in Vlaanderen

projectteam
Sylvie Van Damme
promotoren
Geert Baert, Pieter Uyttenhove (Ugent)
duur
01.02.2007 – 22.05.2013