25.04.23, 16:00, TUSSENTIJD ALS LABO: Wat de Arsenaalsite kan leren over natuurinclusieve gebiedsontwikkeling

Iedere Vlaamse stad kent verouderde bedrijfsterreinen die wachten op herontwikkeling. Oude spoorterreinen vormen daarbij een bijzondere categorie. Het bouwkundig erfgoed van dergelijke plaatsen wordt vandaag erkend en maakt de herontwikkeling aantrekkelijk, maar bemoeilijkt ze ook. Zaken als verontreiniging en stapsgewijze afbouw van de activiteit zorgen er bovendien voor dat de herontwikkeling soms lang op zich laat wachten. In de tussentijd grijpt de natuur haar kans en neemt delen van zulke terreinen over. Die spontane ontwikkeling wordt doorgaans niet naar waarde geschat: vaak wordt ze juist weggeveegd als de eindbestemming in zicht komt of die eindbestemming erdoor zou kunnen bemoeilijkt worden. Zouden we dergelijke opgaven in deze tijd van meerstemmigheid en circulariteit niet met meer gevoeligheid, slimheid en landschappelijkheid moeten aanpakken?
Aan de hand van de casus van de Arsenaalsite in Gent onderzoekt de Nomadic School of Arts samen met de opleiding landschaps- en tuinarchitectuur een andere aanpak binnen twee workshops.
Parallel aan de workshops biedt HOGENT een seminar aan over dit thema. 

Programma

Noël van Dooren spreekt over het conflict van deze bijna zonder uitzondering strategische plekken met groot potentieel voor stadsontwikkeling, en hun actuele verschijning. Vaak zijn het plekken die in een langdurige ‘tussentijd’ waardevolle rafelranden zijn, met bijzondere condities voor plant, dier en mens. In ontwerpen voor dergelijke terreinen krijgt die tussentijd maar moeilijk een plaats.

Glenn Deliège geeft een ethisch perspectief waarin het Arsenaal wordt gekenmerkt als een plaats van retentie en protentie, waarbij florerende levensgemeenschappen elkaar opvolgen. Hoe blijven (restanten van) die florerende gemeenschappen (niet) voortbestaan in de volgende fases? Hoe kunnen we ons meer bewust worden van dat proces?

Bert De Roo & Giliam Ganzevles laten zien hoe ze in hun minor More than human embassy het terrein exploreren met gegidste rondleidingen, observatieoefeningen, ‘Umwelt sketch’, storyboarding. Hoe kunnen tijdelijke invullingen niet zichtbare actoren in positie brengen?

Hannah Schubert vertrekt vanuit haar afstudeerwerk als landschapsarchitect waarin ze onderzocht hoe zij als ontwerper kan bijdragen aan de langzame doch onvermijdelijke overname van een gebouw – in dit geval een zwaar betonnen bankgebouw dat in de crisis van 2008 in onbruik raakte. Van daaruit beweegt zij zich naar hoe ze als directeur van een groot ontwerpbureau in het krachtenveld van opdrachtgever, ontwikkelaar, stadsbestuur, erfgoedwaarde, omwonenden en meer naar dergelijke plekken kijkt. Daarbij ziet zij steeds de spanning tussen de langzaam vervallende ruïne en de schoongeveegde plek die aan een nieuw leven begint.